Consumptie van voeding is een behoorlijk intieme, dagelijkse gebeurtenis die voor buitenstaanders moeilijk direct waarneembaar is. Het is verbonden met grote emotionele betekenis: de maaltijd behoort tot de uiterst kwetsbare en zeer gewaardeerde ontmoetings- en verstevigingspunten van informele relaties.
In de foodstudies wordt een onderscheid gemaakt tussen de fysiologische, esthetische, communicatieve en sociale functie, de culturele functie en de morele functie. Voeding heeft betekenis voor de smaak (esthetische betekenis), voor het op gang brengen en handhaven van sociale integratie in de groep ( maaltijd als communicatie; sociale betekenis zowel de kwantiteit als de kwaliteit van voeding is een communicatiemiddel); voor identificatie van verschillen tussen (status) groepen, onderscheiding (culturele betekenis); tenslotte zegt voeding iets over wat voor een soort mens je bent, wat voor een soort leven dat je wenselijk acht, en natuurlijk over de al dan niet rechtvaardige verdeling van rijkdom (morele betekenis) De fysiologische betekenis heeft betrekking op de pure overleving, op dat wat het lichaam minimaal nodig heeft om zich in stand te houden.
Maar het verband tussen technologische ontwikkelingen en de bereiding van maaltijden moet niet onderschat worden: deze zijn van grote invloed op wat er gekookt wordt – en hoe. Zo is de kleine keuken met een simpel haardvuur oorzaak dat in de meeste agrarische eetculturen soep zo’n hoofdrol speelt: omdat dat gerecht heel lang op zacht vuur in de haard kan sudderen. Heden ten dagen speelt de aanwezigheid van vrieskast en magnetron een centrale rol bij de keuze voor bepaalde typen fastfood: die overigens goed inspeelt op het toenemend aantal vrouwen dat buitenhuis werkt en geen tijd meer neemt om thuis te koken.
Sociologen als Giddens, Beck en Schulze laten zien dat individualisering ertoe geleid heeft dat een veelheid van levensstijlen ontstaan is die eveneensverschillende vormen van solidariteit representeren.
A)De Hoogcultuur; met als typische indicatoren:
voorliefde voor klassieke muziek,‘echte’literatuur en de Franse keuken;
B)De Massacultuur: met als typische indicatoren:
voorliefsde voor populaire muziek, tv quizzen en fastfood:
C)De Action-cultuur met als indicatoren:
rockmuziek, thrillers en etnische keukens.
Deze drie schema’s leveren minimaal vijf levensstijlen op, die ieder een bepaalde voedingsstijl impliceren:
1)integratie-levenstijl:
staat voor gezelligheid (tegen hoogcultuur en voor massacultuur); veelvuldig gebruik van traditionele keuken;
2)harmonie-levenstijl:
staat voor formeel goed gedrag, geborgenheid (voor hoogcultuur) veelvuldig gebruik van fastfood;
3)niveau-levensstijl:
staat voor het streven naar het betere, hogere; bezoekt veel restaurants (voor hoogcultuur); veelvuldig gebruik van slowfood;
4)zelfverwerkelijking-levenstijl:
meer artistiek, bezoekt kroegen, doet aan ecotourisme (voor hoogcultuur en action-cultuur); gericht op functionele voeding, slowfood en urban-community farming;
5)amusement-levensstijl:
orienteert zich op tv-sterren, doet aan fitness, bezoekt speelhallen (massacultuur en actiocultuur); veelvuldig gebruik van fastfood.
22 augustus 2007
20 augustus 2007
Aan Tafel
In het tweede jaar heb ik me tijdens de minor bezig gehouden met eten. De minor heette “Aan tafel”. Nu heb ik eten, kleuren,geuren en voorkeuren van mensen altijd al interessant gevonden en tijdens de minor voelde ik dat de keuze een schot in de roos was. Ik fotografeerde mijn vrienden en kennissen met het eten van een hele dag voor hun neus.
Ineens was eten een gespreksonderwerp! Natuurlijk weet ik wie van mijn vrienden en vriendinnen een dagelijks gevecht hebben met hun eetgewoonte. Dan gaat het bij de koffie over “dat het gisteren niet gelukt is om minder te snoepen” of gewoon simpel, dat hij of zij aan is gekomen. Maar het gaat nooit over wat er precies gegeten wordt, van minuut tot minuut. Dat blijft verborgen. Zelfs op de foto’s die ik van hun gemaakt heb staat niet het frietje wat ’s avonds nog bij de frietboer gehaald wordt, of de zak met chocoladekoekjes die ineens ook leeg was.
Maar het fascineert me om naar mensen en hun individuele gewoontes te kijken, ook kom ik terug bij de uitspraak “Je bent wat je eet”. Misschien een dooddoener maar feitelijk verandert voedsel in bloed, bloed in cellen, cellen in energie, energie in leven oftewel verbeelding, creativiteti, liefde en ernst (Curtin en Heldke 1992)
In de periode dfat ik bezig was met mijn minor zocht ik naar teksten waarmee ik aan mezelf uit kon leggen waarom ik het onderwerp zo interessant vond, want laten we eerlijk zijn “eten” als onderwerp voor je scriptie kan ook gevaarlijk suf worden. Ergens in de bibliotheek van de academie kwam ik een klein boekje tegen gemaakt door de design academy in eindhoven. Schijnbaar vanuit een projectperiode over voeding. Prachtig opgemaakte pagina’s en een inleidende tekst om van te smullen.
Yummmmm
There was a time when I loved a man who nibbled lettuce leaves and arranged his suppers neatly on the plate. He was very clever and charming that’s true, but then I started to notice the people who loved food. The ones who relish the gleam of a moist mozzarella, who when they arrived in a city head straight for the food market, and who are never happier then when they are sharing food with others. There is a warmth about them, a humanity. And yes a sexiness... Love of food is so intrinsically connected to a love of life the two are inextricable. (No wonder he was such a bad kisser)
Our attitude to food is a microcosm of our world view. And we are uncomfortable about food. We have spent many centuries trying to put a bit of distance between us and the monkey next door and food is to animal, to carnal. In fact the literal link between food and sex is entirely obvious – both involve the lips and the mouth, both involve penetration of the body. Eating is an often used metaphor for the sexual act hence the succes of the magnum ice cream ads. Still in this liberated times there are some images with the power to disturb. Pictures of people eating in the nude for instance – we are perturbed by it as a naked act. Which is maybe why so many find fast food so offensive.
For centuries women of any class had to suppress their appetite, at least in public. They were meant to be fragile, passive and absolutely not demanding. Now I read accounts of the eighteenth century Romantic poet Byron, who thought that the sight of a woman eating was disgusting, and I know what kind of man he was. The only thing he could bear to see a woman eat was lobster and champagne.
These days we are allowed to be hungry but we treat food as fuel. It is seen as an elitist self indulgence to care about and relish what you eat. Pleasure is a sin. And maybe it is true. You could never associate a Macdonalds with sexiness. But there is a whole lot more hanging on it than that.
There is a project in Los Angeles called the Edible Schoolyard, aiming at teaching school kids in a deprived area to revere food again. The purpose is not just to change their attitudes to what they eat but also to change their attitude to life by teaching essential values. Instead of thinking food ( an other things in life) is just something you pick up in a supermarket and consume quickly, they might discover again the sensuality of the daily life, the beauty of simple things, the pleasure of work, the ability to make things well and see them through, and how to concentrate on the moment. And that’s sexy...
De tekst sprak en spreekt nog steeds tot mijn verbeelding. Hij is al die jaren in mijn hoofd blijven hangen en ik heb hem nog meerdere malen doorgelezen. Ik zie de eerste man netjes eten en snap meteen waarom haar relatie met deze man niets wordt. Maar het belangrijkste stuk is voor mij toch wel de laatste alinea. Die me feitelijk de redenen geeft waarom ik me met eten bezig wil houden en wat ik er mee wil vertellen. Deze tekst begreep precies wat ik bedoelde
Ineens was eten een gespreksonderwerp! Natuurlijk weet ik wie van mijn vrienden en vriendinnen een dagelijks gevecht hebben met hun eetgewoonte. Dan gaat het bij de koffie over “dat het gisteren niet gelukt is om minder te snoepen” of gewoon simpel, dat hij of zij aan is gekomen. Maar het gaat nooit over wat er precies gegeten wordt, van minuut tot minuut. Dat blijft verborgen. Zelfs op de foto’s die ik van hun gemaakt heb staat niet het frietje wat ’s avonds nog bij de frietboer gehaald wordt, of de zak met chocoladekoekjes die ineens ook leeg was.
Maar het fascineert me om naar mensen en hun individuele gewoontes te kijken, ook kom ik terug bij de uitspraak “Je bent wat je eet”. Misschien een dooddoener maar feitelijk verandert voedsel in bloed, bloed in cellen, cellen in energie, energie in leven oftewel verbeelding, creativiteti, liefde en ernst (Curtin en Heldke 1992)
In de periode dfat ik bezig was met mijn minor zocht ik naar teksten waarmee ik aan mezelf uit kon leggen waarom ik het onderwerp zo interessant vond, want laten we eerlijk zijn “eten” als onderwerp voor je scriptie kan ook gevaarlijk suf worden. Ergens in de bibliotheek van de academie kwam ik een klein boekje tegen gemaakt door de design academy in eindhoven. Schijnbaar vanuit een projectperiode over voeding. Prachtig opgemaakte pagina’s en een inleidende tekst om van te smullen.
Yummmmm
There was a time when I loved a man who nibbled lettuce leaves and arranged his suppers neatly on the plate. He was very clever and charming that’s true, but then I started to notice the people who loved food. The ones who relish the gleam of a moist mozzarella, who when they arrived in a city head straight for the food market, and who are never happier then when they are sharing food with others. There is a warmth about them, a humanity. And yes a sexiness... Love of food is so intrinsically connected to a love of life the two are inextricable. (No wonder he was such a bad kisser)
Our attitude to food is a microcosm of our world view. And we are uncomfortable about food. We have spent many centuries trying to put a bit of distance between us and the monkey next door and food is to animal, to carnal. In fact the literal link between food and sex is entirely obvious – both involve the lips and the mouth, both involve penetration of the body. Eating is an often used metaphor for the sexual act hence the succes of the magnum ice cream ads. Still in this liberated times there are some images with the power to disturb. Pictures of people eating in the nude for instance – we are perturbed by it as a naked act. Which is maybe why so many find fast food so offensive.
For centuries women of any class had to suppress their appetite, at least in public. They were meant to be fragile, passive and absolutely not demanding. Now I read accounts of the eighteenth century Romantic poet Byron, who thought that the sight of a woman eating was disgusting, and I know what kind of man he was. The only thing he could bear to see a woman eat was lobster and champagne.
These days we are allowed to be hungry but we treat food as fuel. It is seen as an elitist self indulgence to care about and relish what you eat. Pleasure is a sin. And maybe it is true. You could never associate a Macdonalds with sexiness. But there is a whole lot more hanging on it than that.
There is a project in Los Angeles called the Edible Schoolyard, aiming at teaching school kids in a deprived area to revere food again. The purpose is not just to change their attitudes to what they eat but also to change their attitude to life by teaching essential values. Instead of thinking food ( an other things in life) is just something you pick up in a supermarket and consume quickly, they might discover again the sensuality of the daily life, the beauty of simple things, the pleasure of work, the ability to make things well and see them through, and how to concentrate on the moment. And that’s sexy...
De tekst sprak en spreekt nog steeds tot mijn verbeelding. Hij is al die jaren in mijn hoofd blijven hangen en ik heb hem nog meerdere malen doorgelezen. Ik zie de eerste man netjes eten en snap meteen waarom haar relatie met deze man niets wordt. Maar het belangrijkste stuk is voor mij toch wel de laatste alinea. Die me feitelijk de redenen geeft waarom ik me met eten bezig wil houden en wat ik er mee wil vertellen. Deze tekst begreep precies wat ik bedoelde
Abonneren op:
Posts (Atom)
